Παρασκευή 6 Ιανουαρίου 2012

Γεωργόπουλος- Κωνσταντακόπουλος:

ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΒΡΕΙ Η ΕΥΡΩΠΗ ΤΑ ΛΕΦΤΑ; - των Δημοσθένη Γεωργόπουλου και Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου

Η πρόταση Κέινς του 1943 και μια αντιπρόταση στο γερμανικό σχέδιο για την ΕΕ

Η ελληνική κυβέρνηση αποδέχθηκε στις 9 Δεκεμβρίου το γερμανογαλλικό σχέδιο για την ΕΕ που από τη μια περιορίζει σημαντικά τα δικαιώματα της χώρας δίνοντας στον αυτοματισμό των αγορών το ρόλο δημοσιονομικής αστυνομίας εντός ευρωζώνης, αφετέρου δεσμεύει την 'Eνωση σε μια μέθοδο αντιμετώπισης της κρίσης χρέους που εμπεριέχει ένα πολύ μεγάλο κίνδυνο να οδηγήσει, κατά το πρότυπο της κρίσης του 1929, σε σοβαρότατη οικονομική κρίση και να ανοίξει τον δρόμο μεσοπρόθεσμα σε πολιτικές λύσεις τύπου Χίτλερ και όχι Ρούζβελτ. Αυτός ο κίνδυνος είναι πολύ μεγαλύτερος για τις περιφερειακές χώρες όπως η Ελλάδα, από ότι για κεντρικές όπως η Γερμανία και επισημαίνεται τώρα από τους μεγαλύτερους οικονομολόγους του κόσμου, χωρίς όμως να ιδρώνει το αυτί της Μέρκελ, του Σαρκοζί ή της Goldman Sachs. Για την Ελλάδα, ο κίνδυνος κατάρρευσης οικονομίας, κράτους, κοινωνίας και, μεσοπρόθεσμα, δημοκρατικού πολιτεύματος και εθνικών προβλημάτων είναι τεράστιος. Η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να εγκληματεί έναντι της ελληνικής και της ευρωπαϊκής Ιστορίας, αρνούμενη να πράξει το στοιχειώδες καθήκον της, να επισημάνει δηλαδή επισήμως και δημοσίως ότι το πρόγραμμα που έχει επιβληθεί στη χώρα οδηγεί στην καταστροφή της, με πολύ σοβαρές συνέπειες για όλη την ΕΕ. Δευκολύνει πρακτικά με τη στάση της τις δυνάμεις στην Ευρώπη που ελπίζουν, αβάσιμα, πετώντας την Ελλάδα στα σκυλιά των αγορών, να γλυτώσουν οι ίδιες.
Ειρήσθω εν παρόδω, οι άνθρωποι της Goldman Sachs είναι κυριολεκτικά παντού, όχι πια μόνο στις ΗΠΑ, όπως παληά, αλλά σε όλο τον πλανήτη, με τη χάρη τους να έχει φτάσει έως και την Κίνα. Γίνονται Πρωθυπουργοί, τοποθετούνται επικεφαλής της ΕΚΤ και σε θέσεις κλειδιά σε όλη την πυραμίδα του τραπεζικού και πολιτικού συστήματος. Βετεράνοι της "φίρμας", όπως την αποκαλούν οι Αμερικανοί, ετοιμάζουν τις συνόδους κορυφής της ΕΕ για λογαριασμό της γερμανικής καγκελλαρίας και της γαλλικής προεδρίας, βετεράνος είναι και ο κύριος σύμβουλος του Κάμερον στη Βρετανία.

Αν για την Ευρώπη στο σύνολό της ο κίνδυνος είναι μια πολύ βαθιά ύφεση και μια κατάρρευση ενδεχομένως του ευρώ και της ΕΕ, σε χώρες όπως η δική μας το αποτέλεσμα μπορεί να είναι μια βιβλική καταστροφή. 'Oσοι Ευρωπαίοι πολιτικοί, περιλαμβανομένης της συντριπτικής πλειοψηφίας της ελληνικής πολιτικής τάξης, συμφωνούν με τέτοιες δυνάμει εγκληματικές πολιτικές, από ιδιοτέλεια, προσωπικό ή ταξικό συμφέρον, νεοφιλελεύθερη ιδεολογική τύφλωση, οπορτουνισμό, δειλία ή άγνοια, κινδυνεύουν να μοιραστούν ευθύνες ανάλογες αυτών που οδήγησαν την ήπειρο στον Α' και Β' παγκόσμιο πόλεμο.
Η κυβέρνηση Παπανδρέου, με την άρνησή της να υπερασπιστεί στοιχειωδώς τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα και με το να έχει καταστεί όργανο διαφόρων δυνάμεων του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου, έπαιξε ρόλο εξίσου ή περισσότερο σημαντικό με τη γερμανική, στην τωρινή κρίση που συγκλονίζει όλη την Ευρώπη, για να φτάσουν οι "Αγορές" ένα βήμα πριν από τον παγκόσμιο έλεγχο που διακαώς επιθυμούν, η Ευρώπη ένα βήμα πριν από τη διάλυση και η Ελλάδα ένα βήμα πριν από την τελική καταστροφή. Τα ίδια συνεχίζονται grosso modo και με τον Παπαδήμο στη θέση του Παπανδρέου και με τον Σαμαρά και τον Καρατζαφέρη στην κυβέρνηση.

Η τακτική και της προηγούμενης και αυτής της κυβέρνησης, συνειδητά ή ασυνείδητα, υπό την καθοδήγηση του χρηματιστικού κεφαλαίου, είναι να προκαλούν αδιέξοδα και καταστροφές, και να τα επικαλούνται μετά προκειμένου να καταστήσουν πειστικά τρομοκρατικά διλήμματα προς τον ελληνικό λαό, που νοιώθει διαρκώς απειλούμενος με επικείμενη καταστροφή. Ο κ. Παπανδρέου είχε φτάσει στο σημείο να λέει ότι απειλεί την Ευρώπη με το πιστόλι του ΔΝΤ, είχε επιλέξει δηλαδή ως διαπραγματευτική τακτική την απειλή αυτοκτονίας για να μην τον σκοτώσουν.

Με βαριά ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης και όχι μόνο έχει τώρα δημιουργηθεί ένα όλο και πιο βαρύ κλίμα για τη χώρα στην Ευρώπη, ενώ έχουν επικρατήσει πλήρως τα επιχειρήματα των τραπεζών, η ταξικά ιδιοτελής και εσφαλμένη θεωρία ότι το χρέος οφείλεται στις σπατάλες, με τους Γερμανούς να έχουν παραιτηθεί και από οποιαδήποτε απαίτηση εις βάρος του χρηματιστικού κεφαλαίου, προκειμένου να εξασφαλίσουν και τη γαλλική συγκατάθεση. Το να λέγαμε στον κ. Παπαδήμο να οικοδομήσει, χωρίς καμία προετοιμασία, μια πολιτική που δεν πιστεύει, εκ των ενόντων και την τελευταία στιγμή, θα είχε όμως μόνο θεωρητική αξία. Από την άλλη μεριά φανταζόμαστε και ελπίζουμε ότι πλέον έχει αντιληφθεί και ο ίδιος ότι υπάρχει σοβαρότατη πιθανότητα να του μείνει η χώρα στα χέρια, αν εξακολουθήσει να υπογράφει ότι χαρτί βάζουν μπροστά της.

Ζητείστε ασφαλιστική δικλείδα σε αντάλλαγμα του Ναι

Η ελληνική κυβέρνηση είπε ναι στη γερμανική πανευρωπαϊκή λιτότητα. Ας ζητήσει όμως τουλάχιστο σε αντάλλαγμα ένα μηχανισμό αντιστάθμισης, μια ρήτρα ασφαλείας σε περίπτωση που τα πράγματα δεν πάνε καλά και τα θεωρήματα επί των οποίων στηρίζεται η γερμανική πρόταση αποδειχθούν εσφαλμένα, μια εκτίμηση που συμμερίζεται σχεδόν όλη η παγκόσμια οικονομική επιστήμη και ο μισός τουλάχιστο γερμανικός τύπος. Ας κάνουμε αυτό που λένε οι Γερμανοί. Αν όμως εμείς τα κάνουμε και πέσει το ΑΕΠ κατά 20%, η φτάσει η ανεργία το 30%, αν πεινάει ο πληθυσμός, κλείνουν σχολεία και νοσοκομεία, εξαιτίας του προγράμματός τους, και αυξάνεται εντέλει και το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ, αν δηλαδή χρεωκοπήσουμε ως αποτέλεσμα μιας συνταγής που θα ξανααποδειχθεί εσφαλμένη στην πράξη αυτοί τι δεσμεύονται να κάνουν; Η ιδέα άλλωστε ότι εφαρμόζοντας ένα τέτοιο πρόγραμμα θα παραμείνει η Ελλάδα στο ευρώ είναι, όλο και πιο προφανής σαχλαμάρα. Πως θα κρατήσει ο κ. Παπαδήμος την Ελλάδα στο ευρώ, αν η ύφεση του πάει 10% του χρόνου. Ας πει λοιπόν ο πρωθυπουργός της Ελλάδας στη Μέρκελ, μάλιστα, θα κάνουμε αυτά που μας λες, θα δεσμευθείς κι εσύ όμως κατά τρόπο εξίσου ισχυρό και ποστικοποιημένο, όσο και τα Μνημόνια και τα δημοσιονομικά προγράμματα, για αντισταθμιστικά μέτρα αν καταστραφεί η χώρα μου σε περίπτωση που τα εφαρμόσει, αν αποδειχθεί στην πράξη η συνταγή λάθος.

Να προσθέσουμε και κάτι ακόμα. Το να έχει η ΕΕ ρητό και συγκεκριμένο plan B, είναι και προϋπόθεση για οποιαδήποτε πιθανότητα επιτυχίας. Οι αγορές δεν είναι πιο κουτές από τον υπόλοιπο κόσμο. Το γερμανικό σχέδιο κινδυνεύει να καταρρεύσει πριν εφαρμοσθεί, για τον απλούστατο λόγο ότι κανείς κεφαλαιούχος δεν το εμπιστεύεται. Αυτή ακριβώς είναι η κατάσταση που χρειάζονται, όσοι κινούν το παγκόσμιο χρήμα, για να συνεχίσουν τις επιθέσεις. Αν αντίθετα οι κεφαλαιούχοι ξέρουν ότι, σε κάθε περίπτωση, τα ευρωπαϊκά κράτη είναι αποφασισμένα να προστατεύσουν την 'Eνωσή τους και να πάρουν όσα μέτρα χρειαστούν για να υπερασπίσουν τα κράτη της, θα το σκεφτούν δύο και τρεις φορές προτού ακολουθήσουν τα hedge funds και τη Goldman πίσω τους. Αν όντως η Μέρκελ πιστεύει στο σχέδιό της, είναι και ένας τρόπος να του δώσει μια λογική πιθανότητα επιτυχίας. Η άλλη περίπτωση είναι ότι δεν το πιστεύει και ποντάρει στην αποτυχία για να διώξει από την 'Eνωση την περιφέρεια ή, εναλλακτικά, να την κρατήσει στην ευρωζώνη μόνον ως Μπαγκλαντές.

Κρίση χρέους και ανισότητες

Η Μέρκελ βέβαια μπορεί να απαντήσει ότι δεν υπάρχουν λεφτά για να γίνει άλλη πολιτική από αυτή που προτείνει. Είναι όμως έτσι;

Τα προβλήματα της ευρωζώνης και γενικότερα της Δύσης, δεν οφείλονται κυρίως, όπως πρεσβεύει η κυρίαρχη άποψη στα χρέη σπάταλων κρατών και ανοικοκύρευτων ανθρώπων, και που επομένως μόνο με λιτότητα και σκληρή εργασία αντιμετωπίζονται. Πρεσβεύουμε δύο κεντρικές και συμπληρωματικές ερμηνείες : η πρώτη αναφέρεται στην διεύρυνση της ανισότητας στην Δύση, εξαιτίας και της παγκοσμιοποίησης. Αν έχουμε δίκηο και αυτό άλλωστε καταδεικνύει το ελληνικό παράδειγμα του Μνημονίου, η αφαίρεση εισοδημάτων από την μέση και φτωχότερη τάξη στη Δύση, χωρίς παράλληλη αντιστάθμιση στις αντίστοιχες τάξεις του λοιπού κόσμου, θα οδηγήσει τον πλανήτη σε παρατεταμένη κρίση. Θα το είχε κάνει ήδη από 20ετίας αν η πίστωση δεν υποκαθιστούσε την έλλειψη ζήτησης. Αυτή είναι στην πραγματικότητα μια ρίζα της κρίσης χρέους και από αυτή προκύπτει η πρώτη πολιτική πρόταση : επαρκής αναδιανομή εισοδημάτων και πλούτου, αντισταθμιστική απωλειών πάνω από 20ετίας νεοφιλελευθερισμού.

Μια πρώτη επομένως, σημαντικότατη, πηγή πλούτου, προς φορολόγηση και αναδιανομή για χρηματοδότηση ενός κοινωνικού-αναπτυξιακού- Μάαστριχτ , προκύπτει από την απλή επαναφορά στα μερίδια εργασίας έναντι κερδών που επικρατούσαν στις αρχές του 80. Πρόκειται για την κλασσική σοσιαλδημοκρατική ή σοσιαλιστική αντιμετώπιση του κοινωνικού ζητήματος και της ανάπτυξης. Ας την ονομάσουμε ως την "κοινωνική" ή "ταξική" πηγή πόρων για το κοινωνικό Μάαστριχτ.

Βεβαίως, τυχόν εφαρμοζόμενο και επιτυγχάνον, ένα τέτοιο σύστημα αντιστάθμισης μπορεί να προσέκρουε πλέον σε άλλα προβλήματα, λόγω του υπερφιλελεύθερου συστήματος διεθνών ανταλλαγών και ροών κεφαλαίου, που θα όφειλε και αυτό, κάποια στιγμή να μεταρρυθμισθεί. Κάτι τέτοιο μοιάζει τελείως ανορθόδοξο, είναι όμως απόλυτα λογικό. Επί δεκαετίες το διεθνές οικονομικό σύστημα μεταρρυθμίζεται διαρκώς. Γιατί πρέπει πάντα να μεταρρυθμίζεται προς μία συγκεκριμένη κατεύθυνση, της "απελευθέρωσης" και δεν πρέπει ή μπορεί να γίνει αυτό και προς την αντίστροφη, αν η εμπειρία και η ανάγκη μας υποχρεώνει να πάμε εκεί; Καλύτερα δεν είναι να μεταρρυθμίσουμε μόνοι μας το σύστημα, προτού το κάνει μια διεθνής σύρραξη;

Η πρόταση Κέινς

Μια δεύτερη συμπληρωματική ερμηνεία της παρούσας κρίσης, προκύπτει από τις βαθιές ανισορροπίες μεταξύ των διαφόρων μερών της παγκόσμιας οικονομίας, δηλ. την σταθερή ελλειμματικότητα πολλών χωρών ή περιοχών, που αναγκαστικά συνοδεύει την σταθερή πλεονασματικότητα άλλων. Παρακάμπτουμε το πρόβλημα στη παγκόσμια διάστασή του, για να επικεντρωθούμε στην ευρωπαϊκή. Είναι σχεδόν πλήρως αποδεκτό ότι, τα ελλείμματα του ευρωπαϊκού νότου, αποτελούν τα πλεονάσματα του ευρωπαϊκού βορρά, ενώ συνολικά η ευρωζώνη είναι σχετικά ισορροπημένη ως προς το εξωτερικό εμπόριο της. Η ανισορροπία αυτή επιδεινώθηκε με την εισαγωγή του ευρώ. Ελλειμματικές και πλεονασματικές χώρες βολεύτηκαν για μια 10ετία, ώσπου η κρίση χρέους τις έβγαλε από τον λήθαργο, δείχνοντας ότι όχι μόνο οι χρεώστριες, αλλά και οι πιστώτριες χώρες παρασύρονται στην δίνη του. Η Γερμανία επιχειρεί βάναυση εξισορρόπηση, σπρώχνοντας την ευρωζώνη σε βαθειά λιτότητα. Και όμως έχει προταθεί εδώ και 65 χρόνια ένα σχέδιο ικανό να αποτελέσει την λύση στις δομικές ανισορροπίες της ευρωζώνης, χωρίς να οδηγεί παράλληλα σε βαθύτατη κρίση την περιφέρεια και σε νέα ύφεση τον πυρήνα. Πρόκειται για την πρόταση του Κέυνς στην διάσκεψη στο Μπρέτον Γουντς στα 1943-4. Ας την ονομάσουμε "κοινοτική λύση".

Όσοι θυμούνται τις συμφωνίες του Μπρέτον Γουντς για το νομισματικό σύστημα του μεταπολεμικού κόσμου (που κατέρρευσε το 1971 για λόγους όχι άσχετους με την θεμελίωση του), τις ταυτίζουν με τον Κέυνς που προήδρευσε στη διάσκεψη. Οι προτάσεις του όμως δεν επικράτησαν. Το σύστημα του Μπρετον Γουντς με τις παραφυάδες του, το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα, είναι αποτέλεσμα αμερικανικών προτάσεων υπό τον Χ. Ν. Γουάιτ. Κύριο σημείο της λύσης Γουάιτ, ήταν ότι τα ελλειμματικά, υπερχρεωμένα έθνη, έφεραν στο ακέραιο, όλο το βάρος της προσαρμογής στην ισορροπία, ενώ τα πλεονασματικά θα απολάμβαναν τα οφέλη. Το "Διεθνές Ταμείο Σταθερότητας", το ΔΝΤ δηλαδή, θα διατηρούσε σταθερές τις συναλλαγματικές ισοτιμίες, θα μείωνε τους ελέγχους στο ξένο συνάλλαγμα και θα δάνειζε χρήματα στα ελλειμματικά έθνη. Όσο περισσότερα χρήματα δανείζονταν ένα έθνος τόσο θα αύξανε το επιτόκιο του, ενώ δεν θα υπήρχε όριο στα εξαγωγικά πλεονάσματα. Παράλληλα η Παγκόσμια Τράπεζα θα δάνειζε τα αναγκαία κεφάλαια για την ανάπτυξη. Αν σας θυμίζουν κάτι σύγχρονο τα παραπάνω, καλώς σας θυμίζουν. Παρομοιάζει με το εσωτερικό της ευρωζώνης, και ακόμα παραπάνω σήμερα με το νέο σύμφωνο σταθερότητας. Τα πλεονασματικά κράτη θα βρίσκονται στο απυρόβλητο, χωρίς να καλούνται να συνεισφέρουν ουσιαστικά στην εξισορρόπηση. Τα ίδια στενόμυαλα συμφέροντα έσπρωξαν το 1944 τις ΗΠΑ και σήμερα την Γερμανία στην υιοθέτηση κανόνων πνιγμού του χρεώστη, ωφελώντας βραχυχρόνια τον πιστωτή, εις βάρος του συνόλου μακροχρόνια. Η Γερμανία δεν συλλαμβάνει σήμερα ότι αυτό που λειτούργησε υπέρ της μεταξύ 1950-1980 και μετά το 2000, δηλαδή η σταθερή εξάρτηση από τις εξαγωγές για την ανάπτυξη, αρχικά κυρίως προς τις ΗΠΑ και μετά και προς την ευρωπαϊκή περιφέρεια, δεν θα λειτουργήσει στις 17 ή 27 + χώρες της ΕΕ.

Την ίδια άρνηση είχαν και οι ΗΠΑ το 1944, αλλά ευτυχώς για αυτές παράγοντες εξωγενείς από το σύστημα του Μπρέτον Γουντς, όπως η ισχυρή μεταπολεμική ανάπτυξη και ιδίως η ανάγκη αντιμετώπισης της ΕΣΣΔ, επέβαλαν άλλες ρυθμίσεις (σχέδιο Μάρσαλ, ανοχή συνεχών εμπορικών πλεονασμάτων των ηττημένων χωρών Γερμανία, Ιαπωνία κτλ.) ως την δεκαετία του 1970. Μετά το 1945 υπήρχε φόβος για επανεμφάνιση της ύφεσης στην Ευρώπη όπως ακριβώς μετά τον Α Παγκόσμιο Πόλεμο και την λιτότητα που έπληξε την Γερμανία, στην οποία επιβλήθηκαν αβάσταχτοι όροι αποζημιώσεων, (σε αντίθεση με την διαγραφή των χρεών της μετά τον Β Παγκόσμιο) και σε συνδυασμό με την κρίση του 29, οδήγησαν στον φασισμό και τον πόλεμο. Οι κίνδυνοι αυτοί μετά το 1945 αποφεύχθηκαν από ένα συνδυασμό μέτρων, μεταξύ των οποίων κεντρική θέση κατείχε ή μη τιμωρία των ηττημένων και η μη εξαθλίωση των χρεωστών. Οι εξελίξεις αυτές δεν απέρρεαν από το Μπρέτον Γουντς, αλλά από μονομερείς ad hoc παρεμβάσεις των ΗΠΑ: σχέδιο Μάρσαλ, διαγραφή χρεών της Γερμανίας, παρατεταμένη ανοχή σε εμπορικές πρακτικές των ηττημένων χωρών που χρέωναν τις ΗΠΑ κτλ. Και αυτές απέφυγαν την αναμενόμενη μεταπολεμική κάμψη, παρά το Μπρέτον Γουντς. Σήμερα τα πράγματα διαφέρουν. Άρνηση μονομερούς διαγραφής χρεών, κανένα σχέδιο Μάρσαλ, για να μην μιλήσουμε για εμπορικές πρακτικές ενίσχυσης των εξαγωγών. Αναμένεται επομένως βύθιση της ευρωζώνης στην κρίση και συνακόλουθη παγκόσμια ύφεση.

Αφήνοντας στην άκρη την επανακάμπτουσα λύση Γουάιτ, ας συγκεντρωθούμε στην απορριφθείσα από τις ΗΠΑ λύση του Κέυνς. Κατ' αυτόν τα έθνη οφειλέτες ελάχιστα επηρεάζουν από μόνα τους το ισοζύγιο πληρωμών τους και τα συσσωρευμένα χρέη τους. Η υποτίμηση του νομίσματος τους για να τονωθούν οι εξαγωγές είναι δευτερεύουσας σημασίας γιατί τα αυξημένα εξαγωγικά οφέλη αντισταθμίζονται ουσιωδώς από τις μειωμένες τιμές (ας θυμηθούμε την ελληνική εμπειρία 1970- 2000, με τις συνεχείς υποτιμήσεις -διολισθήσεις που ελάχιστα βελτίωσαν το εμπορικού ισοζύγιο της χώρας, ενώ πρόσθεσαν ένα συνεχή και επίμονο πληθωρισμό). Τα υπερχρεωμένα έθνη διαθέτοντας το σύνολο των αποταμιεύσεων τους στην αποπληρωμή των χρεών, ελάχιστες δυνατότητες έχουν να επενδύσουν, με αποτέλεσμα επιδείνωση των εξαγωγών τους και επιστροφή στον φαύλο κύκλο. Επιπλέον τα κερδοσκοπικά κεφάλαια, τότε μετακινούμενα υπό προϋποθέσεις, αλλά σήμερα ελεύθερα, εγκαταλείπουν τις υπερχρεωμένες χώρες την στιγμή της μεγαλύτερης ανάγκης τους (όπως γνωρίζουμε καλά σήμερα εμείς). Τώρα στα πλαίσια της ευρωζώνης ακόμα και τα δευτερεύοντα οφέλη της υποτίμησης, γίνονται εξαιρετικά πιο αβέβαια μέσω της εσωτερικής υποτίμησης. Ο Κέυνς συμπέρανε ότι και οι δύο ομάδες χωρών παρέμειναν αγκυλωμένες: οι οφειλέτριες χώρες καταδικασμένες στον φαύλο κύκλο φτώχιας υπερχρέωσης, οι πιστώτριες σε συσσώρευση άγονου από αναπτυξιακή άποψη πλούτου, με τελικό αποτέλεσμα την κρίση. Έτσι πρότεινε τον εξαναγκασμό των πιστωτών - εθνών να ξοδέψουν μέρος του πλεονάσματος τους στις οφειλέτριες χώρες. Με ένα σύστημα που δεν υπάρχει χώρος να αναλυθεί εδώ, θα τιμωρούνταν τόσο τα ελλειμματικά έθνη, όσο και τα πλεονασματικά , με επιβολή επιτοκίου επί των ελλειμμάτων και των πλεονασμάτων τους. Τα πλεονασματικά έθνη θα υποχρεώνονταν σε ανατίμηση του νομίσματος τους ( στην ευρωζώνη σε εσωτερική ανατίμηση, δηλαδή αύξηση μισθών και τιμών, ακριβώς αντίθετα από ότι πράττει η Γερμανία), σε εξαγωγή κεφαλαίων προς τα ελλειμματικά, ακόμα και σε κατασχέσεις των πλεονασμάτων που τυχόν παρέμεναν. Το σύστημα του Κέυνς φτιάχτηκε για να σπάσει τον φαύλο κύκλο, υπερχρέωσης- πλεονασματικότητας- οικονομικής κρίσης. Τα μικρά και προσωρινά χρέη δεν θα εξελίσσονταν σε μεγάλα και μόνιμα και συνακόλουθα η οικονομική και πολιτική ισχύς των πιστωτριών χωρών δεν θα συσσωρεύονταν με την εξάρτηση των οφειλετριών να μεγαλώνει. Ένα σύστημα που στοχεύει στην γενική ευημερία και στην αποφυγή της εξάρτησης, πρέπει να λάβει σοβαρά υπ' όψιν του τις προτάσεις Κέυνς . Δεν είναι τυχαίο που στα 1944 η χώρα που εναντιώθηκε ήταν οι ΗΠΑ. Ούτε είναι τυχαίο, που και η παραμικρή συμμετοχή στα χρέη των οφειλετριών χωρών, βρίσκει αντίθετη την Γερμανία: και οι δύο χώρες θα περιόριζαν την σχετική θέση εξουσίας τους. Όπως εξηγήσαμε οι ΗΠΑ ευνοήθηκαν από τις μεταπολεμικές συγκυρίες , παρά ίσως το σύστημα Μπρέτον Γουντς, για να ηγεμονεύσουν για 25-30 χρόνια. Στην συνέχεια το εγκατέλειψαν για να ανταγωνιστούν τις αναδυόμενες Ιαπωνία, Γερμανία κτλ. Η τύχη απέτρεψε την μεταπολεμική κρίση και εξωτερικά γεγονότα όπως η παρουσία της ΕΣΣΔ, επέτρεψαν την επίφαση της διατήρησης μιας διεθνούς κοινότητας, η οποία άλλωστε βρίσκεται στην κόψη του ξυραφιού σήμερα.
Δυστυχώς για την Γερμανία καμιά ανάλογη τύχη δεν της επιφυλάσσει η μοίρα. Οι σημερινές συνθήκες παγκόσμιας ύφεσης, οι διεθνείς ανταγωνισμοί ισχύος, και η αυτόνομη (;) δράση των αγορών, είναι απίθανο να της επιτρέψουν την ηγεμονία. Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο καραδοκούν να εκμεταλλευτούν και την παραμικρή δυσαρέσκεια χωρών. Οι αγορές επιδιώκοντας αύξηση κερδών, ενθαρρυμένες από την δουλική στάση απέναντι τους και χωρίς φόβο επιπλέον κουρεμάτων θα αυξήσουν αντί να μειώσουν τα μέσα ευρωπαϊκά επιτόκια εξυπηρέτησης του χρέους και οι "υποδουλωμένες χώρες" θα αναζητήσουν ευκαιρίες απελευθέρωσης πράγματι σκοτεινές εξελίξεις. Ακόμα και αν όλα τα παραπάνω δεν συμβούν, η επερχόμενη λιτότητα θα αποκαλύψει ένα άλλο " χαίνον βάραθρο" πολύ απειλητικότερο από το δημόσιο χρέος: το ιδιωτικό που σχετίζεται πολύ πιο συστηματικά με την παρούσα κρίση και που θα επιδεινωθεί δραματικά με την γερμανικής εμπνεύσεως λιτότητα. Αργά ή γρήγορα η υιοθέτηση της "κοινωνικής" και της "κοινοτικής" λύσης ή παρεμφερών με σχετικά ισοδύναμα αποτελέσματα (π.χ. στην θέση της φορολόγησης το κούρεμα των χρεών), αποτελεί την μόνη διέξοδο για την Ευρώπη. Όσο γρηγορότερα συνειδητοποιηθεί τόσο πιθανότερο είναι να προλάβουμε μια σοβαρότατη πολιτικο-oικονομική επιδείνωση. 'Eνα μονοπάτι, μια γέφυρα ανάγκης προς μια τέτοια ρύθμιση συνιστά και η παραπάνω πρόταση μας για την αμοιβαία και όχι μονομερή δέσμευση ΕΕ και χρεωμένων χωρών.


ΠΗΓΗ http://www.spitha-kap.gr/el/articles/?nid=1899

Τετάρτη 7 Δεκεμβρίου 2011

Νι Κάππα- Eυρώ ή δραχμή


ή




Αγαπητοί φίλοι.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ομολογώ δημοσίως την κακή μου σχέση με την... αριθμητική και πολύ περισσότερο με τα οικονομικά.  Ποτέ δεν μου άρεσαν οιαριθμοί, έστω και αν είμαστε υποχρεωμένοι να τους χρησιμοποιούμε σε καθημερινή βάση προκειμένου να διακανονίζουμε τις οικονομικές μας δοσοληψίες.  Χωρίς να υποτιμώ τη σημασία τους, καθ' ολκληρία, για μένα ήταν και είναι ψυχρά σύμβολα που δημιουργούν εικόνες, αλλά όχι έννοιες.
Όμως, από έβδομάδες τώρα, είμαι υποχρεωμένος να παρακολουθώ με πολλή ειρωνία, μπορώ να πω, το οικονομικό αυτό 'σούρτα-φέρτα' ανάμεσα στις δύο ομάδες τών οικονομικών εγκέφαλων οι οποίοι με περίσια επιστημονική δριμύτητα υπερασπίζονται ένα από τα δύο νομίσματα.
Αν και δεν είμαι σε θέση να καταλάβω το τι συμβαίνει οικονομικά, είμαι βέβαιος ότι η... κοινή λογική που διαθέτω και την οποία έχω καλλιεργήσει και αναπτύξει σε μεγάλο βαθμό, απαλλαγμένη από κάθε σκοπιμότητα και ατομική ιδιοτέλεια (απαραίτητη προϋπόθεση για να λειτουργεί απρόσκοπτα) μου δίνει τη δυνατότητα να βγάλω ένα και μοναδικό συμπέρασμα, χωρίς παλινδρομήσεις, που λέει ότι το ερώτημα... "με... ή... χωρίς?" είναι το πιο παραπλανητικό ερωτηματικό δίλημα που έχει τεθεί, ποτέ.  Γιατί;
Διότι, όταν οι πληροφορίες και τα νέα που φτάνουν, καθημερινά, στ' αυτιά μου ομιλούν για... χρεοκοπία και τα όσα αυτή κουβαλάει μαζί της (βλ. ανεργία, στάση πληρωμής μισθών, λουκέτο σε επιχειρήσεις, μέτρα επαχθούς λιτότητας και τέλος απαξίωση κάθε ανθρώπινης αξίας, όπως και πολλά άλλα) τί σημασία μπορεί να έχει η σημαία ναύλωσης τού πλοίου όταν αυτό... μπατάρει;
Αν κάποιος, απορρίψει το παραπάνω σκεπτικό τον παρακαλώ πολύ να μ' ενημερώσει σχετικά για να διορθώσω το λάθος μου.  Αν όχι, τότε συνεχίζω μ' ένα ακόμη απλό, αλλά καθοριστικό ερώτημα:  Μπορεί η... μύγα που αναπτύχθηκε (έπειτα από τα όσα συνέβησαν και συμβαίνουν) να βγάλει... ξύγκι;  
Η απάντηση μου είναι ένα κάθετο... ΟΧΙ!  Γιατί;
Διότι η μύγα που αναπτύχθηκε δεν είναι προϊόν οικονομικών λαθών, αλλά εξωθεσμικών παραγόντων που έδρασαν και ζουν με πρωτοφανή απληστία, θράσος και τέλος με μια εγκληματική επιδεικνυόμενη στάση απέναντι σε κάθε ηθική αξία η οποία είναι θεμελιωμένη πάνω στην αδυσώπητη αρχή: "Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΟΥ, Η ΖΩΗ ΜΟΥ", δηλαδή, ζούγκλα!
Έπειτα από το δευτερό αυτό ερώτημα η... τριλογία τών ερωτημάτων κλείνει με το τελευταίο και σημαντικότερο που έχει σχέση με την... ανάκαμψη τής οικονομίας.
Είναι δυνατόν να περιμένουμε να συμβεί το θαύμα τής οικονομικής ανάκαμψης όταν οι... μαριονέτες που έχουν τοποθετηθεί σε καίρια κυβερνητικά πόστα λειτουργούν και κινούνται σύμφωνα με τα όσα τους έχουν υποδείξει να κάνουν οι... γνωστοί, άγνωστοι εντολοδόχοι τους;  ΟΧΙ!  Και τούτο διότι, κατά τη γνώμη μου πάντα, και με λίγα λόγια, έχουμε πιάσει... πάτο.  Το αν την πείνα την ονομάσουμε λιμό ή... λόρδα, δεν αλλάζει τίποτα. Το στομάχι δεν γεμίζει...  Το αν θα πάμε στον τάφο με το Ευρώ ή με τη Δραχμή  δεν έχει καμιά σημασία.  Σημασία έχει το αν θα φτάσουμε μέχρι σ' αυτόν με... αξιοπρέπεια ή με... αναξιοπρέπεια, τουτέστιν, σαν... ήρωες ή σαν... αρνάκια.
Φιλικώτατα.
Νι Κάππα (Αθήνα). 

Υ. Γ.  Μην σας παραπλανούν τα... Μ. Μ. Εξαπάτησης και τα... "καλοραμένα κοστούμια". Και μην ξεχνάτε ότι το κοστούμι που έχουν ράψει για σας δεν είναι καθόλου στα μέτρα σας, ενώ όλη η... βαβούρα γίνεται για να τα οικονομήσουν οι μεγάλοι χρηματοπιστωτικοί... "Οίκοι".  Δείτε τι γίνεται στην Ευρώπη...

Τρίτη 29 Νοεμβρίου 2011

Κωνσταντακόπουλος Δημήτρης-


ΔΑΝΕΙΑΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ: ΝΕΑ ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΒΑΡΚΙΖΑΣ ΚΑΙ ΝΕΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΝΑΝ  

Η υπερψήφιση από τη Βουλή της δανειακής σύμβασης μπορεί να έχει για την Ελλάδα τις ίδιες συνέπειες που είχε για την ελληνική ΕΑΜική αντίσταση η συμφωνία της Βάρκιζας και θα είχε, για το κυπριακό κράτος, το σχέδιο Ανάν, αν υιοθετείτο. Στην πραγματικότητα μάλιστα, οι συνέπειες για την Ελλάδα από την υπερψήφιση της δανειακής σύμβασης, μπορεί να είναι πιο τραγικές και από αυτές ακόμα, τις φοβερές, του εμφυλίου πολέμου, που προκάλεσε, δεν απέτρεψε η Βάρκιζα, ή της κατάλυσης του κυπριακού κράτους, που προέβλεπε το σχέδιο. Σας φαίνεται ασφαλώς απίστευτο, θα σας εξηγήσουμε όμως τον λόγο.


Ο Αντώνης Σαμαράς βρίσκεται σήμερα στη θέση που βρέθηκε το Πολιτικό Γραφείο του ΚΚΕ στις 12 Φεβρουαρίου 1945 και ο Τάσσος Παπαδόπουλος στις 12 Φεβρουαρίου 2004 (1). Δεν διαθέτει εναλλακτική στρατηγική, δεν γνωρίζει πως να πει, είναι απροετοίμαστος και φοβάται να πει το όχι. Η όποια ικανότητα αντίστασης του αστικού πολιτικού κόσμου της χώρας, αν ποτέ υπήρξε τέτοιο πράγμα, λιώνει σήμερα, κυριολεκτικά σαν το κεράκι, μπρος στα μάτια μας, θυμίζοντας μέρες του 1941. Οι πολιτικοί μας, ή όσοι από αυτούς δεν εκτελούν μηχανικά εντολές, ξέρουν από ένστικτο τι θα δουν αν ανοίξουν τα μάτια τους και προσπαθούνε επίμονα να μην το κάνουν, σου λένε κάθε μορφής παραλογισμούς. "Μοιραίοι και άβουλοι" βαδίζουν στην καταστροφή τους, απειλώντας να συμπαρασύρουν μαζί και το έθνος τους.



Το ΠΓ του ΚΚΕ, επικεφαλής ενός πολιτικο-στρατιωτικά παντοδύναμου ΕΑΜ υπέγραψε τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ. Δεν απέτρεψε τον εμφύλιο, τον διευκόλυνε, όπως και τη δική του ήττα. Η κυβέρνηση Παπαδήμου ετοιμάζεται να κάνει το ίδιο. Να αφοπλίσει την Ελλάδα από τα ισχυρότερα όπλα της στον πόλεμο χρέους που έχει εξαπολυθεί εναντίον της, υπερψηφίζοντας τη δανειακή σύμβασης από τη Βουλή. Ισχυρίζεται ότι θα αποτρέψει τη χρεωκοπία και θα εμποδίσει την έξοδο από το ευρώ, με τις συμφωνίες της 26ης Οκτωβρίου. Θα διευκολύνει και τα δύο, απαλλάσσοντας τους Πιστωτές από τα προβλήματα που θα αντιμετώπιζαν αν η Ελλάδα χρεωκοπούσε τώρα και έβγαινε από το ευρώ. Αυτά τα προβλήματα θα έπρεπε να είναι ένα μέρος του οπλοστασίου της Αθήνας για να πετύχει συμβιβασμό. Με το ΅ναι σε όλα΅ που λέμε διαδοχικά εδώ και δύο χρόνια φτάσαμε στο σημείο που φτάσαμε, δηλαδή κάναμε πολύ πιο πιθανή μια επικίνδυνη ρήξη, αντί να εξαντλήσουμε τα περιθώρια αξιοπρεπούς συμβιβασμού. 



'Aλλωστε, το ελληνικό πρόβλημα σήμερα δεν είναι η αποφυγή της χρεωκοπίας ή η διατήρηση του ελληνικού κράτους στην ευρωζώνη, όπως υποστηρίζουν τα τρία κόμματα και ο κ. Παπαδήμος. Αυτό που διακυβεύεται τώρα είναι η ίδια η ύπαρξη του ελληνικού κράτους, όχι το νόμισμά του ή οι συμμαχίες του! Οι συμφωνίες της 26ης Οκτωβρίου, ειδικά η δανειακή σύμβαση, δεν εξασφαλίζουν τη βιωσιμότητα του ελληνικού κράτους, όχι το βιοτικό επίπεδο που χάσαμε οριστικά, αλλά την ίδια την ύπαρξή του, την ικανότητα να θρέφει τον ελληνικό λαό και να προστατεύει τα σύνορά του.



Λέμε δανειακή σύμβαση γιατί πληροφορούμεθα ότι ο κ. Βενιζέλος έθεσε θέμα αγγλικού δικαίου στις διαπραγματεύσεις με τις Τράπεζες για την αναδιάρθωση. Είναι πολύ σπουδαίο, αν συνέβη, ελπίζουμε να επιμείνει, αλλά δεν είναι επαρκές, δεν φτάνει για να σώσει την Ελλάδα, γιατί, για λόγους που έχουμε εξηγήσει σε προηγούμενα άρθρα μας στα Επίκαιρα και αλλού και μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα μας, η επικύρωση της απερίγραπτης πρώτης δανειακής σύμβασης, ίσως της χειρότερης για δανειζόμενο που έχει υπογραφεί στην παγκόσμια ιστορία, υποθηκεύει το σύνολο της ελληνικής δημόσιας περιουσίας, υπαρχούσης και μελλούσης. Την ίδια στιγμή εγκλωβίζει την Ελλάδα σε μια οικονομική πολιτική που την καταστρέφει και εξασφαλίζει ότι δεν θα μπορέσει να πληρώσει. Αν το Μνημόνιο ήταν λάθος, θα είχε διορθωθεί. Δεν ήταν λάθος, ήταν έγκλημα. 'Όπως συνέβαινε και με το σχέδιο Ανάν στην Κύπρο, διατηρείται το κέλυφος του κυρίαρχου και ανεξάρτητου κράτους, του αφαιρείται όμως η δυνατότητα, οι οικονομικές προϋποθέσεις να λειτουργεί. 



Ακόμα και όσοι ανέλυσαν επαρκώς τη δανειακή σύμβαση, θεώρησαν τόσο τρομακτικές τις συνέπειες που κατέληξαν ότι είναι απίθανο να συμβούν! ¨Όταν υπογράφονταν οι συνθήκες του 1960 για την Κύπρο, έλεγαν ότι ποτέ η Τουρκία δεν θα κάνει χρήση του δικαιώματος επέμβασης. ¨Όταν ο Γκορμπατσώφ διαπραγματεύτηκε την ενοποίηση της Γερμανίας, συμφώνησε τη μη επέκταση του ΝΑΤΟ στην Αν. Ευρώπη. Θα έμπαινε ο όρος στα κείμενα, αν ο σοβιετικός ηγέτης δεν έλεγε ΅δεν χρειάζεται. Μου αρκεί ο λόγος σας΅. Το ΝΑΤΟ είναι τώρα στα περίχωρα της Αγίας Πετρούπολης. Οι μπαρουτοκαπνισμένοι αρχηγοί του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσσου δεν πρόσεξαν επίσης τις λεπτομέρειες των συμφωνιών που υπέγραφαν γιατί δεν ήξεραν οικονομικά. Μετά διαπίστωσαν ότι είχαν παραδώσει τη χώρα τους, τη στιγμή που νόμιζαν ότι κέρδιζαν την ελευθερία τους. Ο αντιπρόεδρος του Λουξεμβούργου που επισκέφθηκε την Κούβα το περασμένο καλοκαίρι κατέπληξε τους συνομιλητές του λέγοντας: ΅Εντάξει είναι υπερβολή ότι θα τους πάρουμε την Ακρόπολη, αλλά δεν απέχει και πολύ από αυτό που θα κάνουμε΅΅



Ο αστικός κόσμος έχει ήδη ψυχολογικά αποδεχθεί την προοπτική μετατροπής της Ελλάδας σε οικονομικό προτεκτοράτο της Γερμανίας και γεωπολιτικό του Ισραήλ και ελπίζει να το διαχειρισθεί ο ίδιος. Ο κ. Παπαδήμος παίζει τον ρόλο που έπαιξε ο Γεώργιος Παπανδρέου για λογαριασμό των ¨Αγγλων και αφού παραμέρισε τεχνηέντως τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο, στον Λίβανο και στη Γκαζέρτα, ή τον ρόλο που έπαιξε ο Σοφούλης όταν τον κάλεσαν στην Ουάσιγκτον το 1946 να σχηματίσει κυβέρνηση εθνικής ενότητας και να πάει μέχρι τέλους τον εμφύλιο, παρά την αποτυχημένη προσπάθεια του Τσαλδάρη, μέσω του δολοφονηθέντος Πολκ, να τον σταματήσει. 



Μόνο που ούτε στον κ. Παπαδήμο έχουν πει όλο το έργο, μόνο το κομμάτι που τον αφορά ξέρει, όπως και οι κ.κ. Παπανδρέου και Σαμαράς. Κανείς δεν πρόσεξε τη φρασούλα του Stratfor πέρυσι, ότι οι 'Eλληνες δεν έχουν καταλάβει τι άλλαξε το 1990. ¨Όταν οι ¨Αγγλοι και οι Αμερικανοί ξεκίναγαν τον εμφύλιο πόλεμο, για να ξανακάνουν προτεκτοράτο την Ελλάδα, χρειάζονταν κάπως να τη διατηρήσουν ζωντανή στον αρχόμενο ψυχρό πόλεμο. Πρέπει νάχεις την δύναμη της ενόρασης ενός Νόαμ Τσόμσκι, φωνής της παγκόσμιας συνείδησης, για να πεις "οι Τράπεζες θα καταστρέψουν την Ελλάδα" ή ενός Μίκη για να καταλάβεις ότι σκοπός είναι η "Ελλάδα χωρίς ¨Ελληνες". 



Είθε ο φόβος να γεννήσει το θαύμα, όπως γέννησε, με τη νίκη του Θεμιστοκλή, αλλά και την πανουργία του Οδυσσέα, την ιδέα της Ευρώπης. Δύο επιλογές έχουμε εδώ που τα φέραμε και εδώ που μας φέρανε. Να ζήσουμε ή να χαθούμε.

22.11.2011




Konstantakopoulos.blospot.com



Eπίκαιρα, 24.11.2011



  



(1)    Κάνοντας ρεπορτάζ στις 12 με 14 Φεβρουαρίου 2004, διαπίστωσα ότι το σύνολο του ελλαδικού και κυπριακού πολιτικού κόσμου, με εξαίρεση τον Βάσσο Λυσσαρίδη, τον Νίκο Κουτσού και το ΚΚΕ, είχε πάθει "νεναικίτιδα", delirium tremens, ενόψει της ανάγκης να πει όχι στον ΓΓ του ΟΗΕ. Αν ο κ. Ανάν τους ζητούσε να υπογράψουν ότι Ελλάδα και Κύπρος καθίστανται τμήμα της Σουαζιλάνδης, θα το υπέγραφαν χωρίς δεύτερη σκέψη. Γι' αυτό χρειάζονται ενίοτε τα δημοψηφίσματα και είναι ένα ακόμη από τα εγκλήματα του κ. Παπανδρέου ότι έκαψε την ιδέα με τον τρόπο που τη χρησιμοποίησε. Η θέση του κ. Σαμαρά σήμερα, μοιάζει κάπως και με τη θέση που βρέθηκε ο Φαήλος Κρανιδιώτης, στο Ναϊρόμπι, το 1999. 'Επρεπε να βάλει τις φωνές, να φωνάξει τα διεθνή πρακτορεία και τις τηλεοράσεις για να έχει ελπίδα να σώσει τον αιχμάλωτο. Αλλά δεν είχε τέτοια εκπαίδευση και προετοιμασία, γύρισε στην Αθήνα και έψαχνε βοήθεια εκεί που περίμενε ότι θα τη βρει. Σήμερα, «αιχμάλωτος» είναι η Ελλάδα και η δική της παράδοση ετοιμάζεται.

Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2011

Οικονομική επιστήμη της Ελλάδας στην πρωτοπορία


1. Γιατί η Γερμανία δυσκολεύτηκε να δανειστεί;
Το γεγονός της εβδομάδας ήταν η αποτυχία της πρόσφατης δημοπρασίας Γερμανικών ομολόγων. Η Κρίση έφτασε στα πρόθυρα του πιο σκληρού μέρους του σκληρού πυρήνα της ευρωζώνης, όπως ήταν αναμενόμενο σε όποιον (πλην ευρωπαίων ηγετών) είχε μάτια και έβλεπε. Τι ακριβώς συνέβη; Έχασε η κραταιά Γερμανία την αξιοπιστία της; Όχι βέβαια. Απλά, οι επενδυτές (ιδίως οι εξ Ασίας) άρχισαν να λαμβάνουν πολύ σοβαρά την πιθανότητα να μην υπάρχει ευρώ σε πέντε χρόνια, όταν δηλαδή θα λήξουν τα Γερμανικά ομόλογα που δεν βρήκαν ικανό αριθμό αγοραστών πριν μερικές μέρες.
Η διαφορά μεταξύ των προβλημάτων χρηματοδότησης του Ιταλικού χρέους από αυτή της αποτυχημένης δημοπρασίας Γερμανικών ομολόγων είναι μεγάλη. Η Ιταλία σήμερα βρίσκεται στο σημείο που βρισκόταν η Ελλάδα στις αρχές του 2010: Οι επενδυτές δεν θέλουν να της δανείσουν γιατί την θεωρούν χρεοκοπημένη – ανίκανη να εξυπηρετήσει το χρέος της από τα δημόσια έσοδά της δεδομένης της μείωσης του ρυθμού αύξησης του εθνικού εισοδήματος. Με άλλα λόγια, οι έχοντες χρήμα για αγορές ομολόγων αμφισβητούν ότι η Ιταλία θα παραγάγει αρκετό εισόδημα στο μέλλον για να αποπληρώνει κανονικά το μεγάλο της χρέος. Τέτοιο πρόβλημα η Γερμανία, τουλάχιστον για τώρα, δεν αντιμετωπίζει.
Ποιο είναι λοιπόν το πρόβλημα της Γερμανίας; Είναι το εξής απλό: Οι αγοραστές ομολόγων δεν ενθουσιάζονται με την ιδέα να δανείσουν στην Γερμανία σε… ευρώ. Γιατί; Επειδή φοβούνται αυτό που λέμε εδώ και πολλούς μήνες από αυτές τις σελίδες: όταν η Κρίση περάσει ένα σημείο μη επιστροφής, η Γερμανία θα αποδράσει εκείνη από το ευρώ δημιουργώντας ξανά το μάρκο, πολύ πιθανόν εντάσσοντας σε αυτό έναν μεγάλο ‘ζωτικό χώρο’ ανατολικά του Ρήνου αποτελούμενο από τις Αυστρία, Ολλανδία, Πολωνία, Φινλανδία, Τσεχία, Σλοβακία, ίσως και την Εσθονία – χώρες με άλλα λόγια των οποίων οι βιομηχανίες αποτελούν ήδη αναπόσπαστο μέρος του ευρύτερου Γερμανικού βιομηχανικού συμπλέγματος. Και γιατί μια τέτοια προοπτική οδηγεί τους δανειστές της Γερμανίας να μην θέλουν να την δανείσουν σήμερα;
Ο λόγος είναι απλός. Απλούστατος: επειδή ξέρουν ότι μια τέτοια απόσχιση της Γερμανίας από το ευρώ θα οδηγήσει άμεσα και ραγδαία στην υποτίμηση όλων των περιουσιακών στοιχείων η αξία των οποίων έχει προσδιοριστεί σε ευρώ. Η δημιουργία το νέου μάρκου θα δημιουργήσει ένα γιγάντιο κύμα κεφαλαίων που θα εισρεύσουν στο γερμανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα καθώς ο επενδυτές θα προσδοκούν πως το νέο μάρκο θα αυξάνει λεπτό προς λεπτό την αξία του σε σχέση με τα υπόλοιπα νομίσματα, ιδίως το ευρώ. Αυτή η εισροή κεφαλαίων στην Γερμανία θα επιβεβαιώσει τις προσδοκίες τους κι έτσι θα αυξάνεται ιλιγγιωδώς η αξία του νέου μάρκου. Σε εκείνη την φάση, η γερμανική Κεντρική τράπεζα, η Bundesbank, σε συνδυασμό με το Υπουργείο Οικονομικών, θα αρχίσει να εκδίδει γερμανικά ομόλογα σε μάρκα, αντί για ευρώ. Παράλληλα, όλα τα προηγούμενα ομόλογα, που έχουν εκδοθεί σε ευρώ, θα αποπληρώνονται κανονικά, και χωρίς την παραμικρή υπόνοια κουρέματος, αλλά σε... όλο και πιο υποτιμημένα ευρώ.
Ακριβώς εδώ έγκειται λοιπόν η αγωνία των επενδυτών που τους σταμάτησε την εβδομάδα αυτή από το να αγοράσουν τα προσφερόμενα γερμανικά ομόλογα: Φοβούνται ένα de facto κούρεμα το οποίο θα προκύψει όχι επειδή  Γερμανία θα προβεί σε κούρεμα των επενδυτών αλλά επειδή η αποχώρησή της από το ευρώ θα υποτιμήσει το ευρώ τόσο που, σε όρους π.χ. δολαρίων, η αξία των γερμανικών ομολόγων που εκδίδονται σήμερα σε ευρώ θα πέσει κατακόρυφα. Εν ολίγοις, όπως σας έχω κουράσει λέγοντας εδώ και μήνες, οι επενδυτές κατανόησαν ότι το ευρώ βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο κατάρρευσης και για αυτό τον λόγο προσέχουν πολύ πριν αγοράσουν οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο πουλιέται σε τιμές που ορίζονται σε ευρώ. Έχουμε λοιπόν το παράδοξο από την μία οι επενδυτές να είναι έτοιμοι να στείλουν τα κεφάλαιά τους στις πτωχευμένες γερμανικές τράπεζες (ελπίζοντας ότι τα ευρώ που καταθέτουν εκεί σύντομα μπορεί να μετατραπούν αυτόματα σε νέα μάρκα, και άρα τα χρήματά τους να αυγατέψουν) αλλά από την άλλη δεν έχουν καμία όρεξη να δανείσουν την Γερμανία σε ευρώ...
Σημείωση: Ρωτούν πολλοί αναγνώστες πως είναι δυνατόν να έχει συμβεί αυτό που συνέβη τις προάλλες. Δηλαδή, από την μία το επιτόκιο των γερμανικών ομολόγων να είναι ιδιαίτερα χαμηλό και από την άλλη να μην υπάρχουν αρκετοί αγοραστές. Εύλογο το ερώτημα καθώς, συνήθως, όταν οι αγοραστές σπανίζουν αυξάνεται το επιτόκιο ώστε να πληθύνουν. Στην προκείμενη όμως περίπτωση, η Γερμανική κυβέρνηση και η Bundesbank, μη θέλοντας να αφήσουν το επιτόκιο να σκαρφαλώσει, ουσιαστικά απέσυραν (μέσα από μία απότομη κίνηση της Bundesbank) ένα μεγάλο μερίδιο απούλητων ομολόγων έτσι ώστε να μην αφήσουν περιθώριο μεγέθυνσης των επιτοκίων. Προφανώς η κυβέρνηση του Βερολίνου προτίμησε να μην πουλήσει όλα τα φρέσκα ομόλογά της παρά να αφήσει την τιμή τους να πέσει (κάτι που ισοδυναμεί με αύξηση των επιτοκίων που πρέπει να προσφέρουν αυτά τα ομόλογα για να πουληθούν).
2. Τα ευρωομόλογα του Baroso
Κανονικά αυτήν την εβδομάδα θα έπρεπε να γιορτάζουμε. Τα ευρωομόλογα που πρώτα ακούσατε να προτείνονται εδώ στο protagon πριν από ένα χρόνο (εδώ αρχικά, εδώ σε νεότερη μορφή και εδώ στα αγγλικά), την περασμένη Τετάρτη προτάθηκαν και επισήμως από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Κι όχι μόνο προτάθηκαν γενικά και αορίστως αλλά ο κ. Baroso, στην ομιλία του, έκανε συγκεκριμένη αναφορά στο είδος ευρωομολόγων που προτείνουμε, από κοινού με τον Stuart Holland: Ευρωομόλογα έκδοσης της ΕΚΤ, τα οποία λίγο ως πολύ τα παρουσίασε, πολύ σωστά, ως την μοναδική τροχοπέδη που έχει η Ευρώπη στην διάθεσή της ώστε να ανακόψει την πορεία προς τον γκρεμό.
Γιατί όμως δεν χαίρομαι με αυτή την εξέλιξη; Να σας πω. Εδώ και ένα περίπου χρόνο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει μπει στην ναφθαλίνη. Εκεί που επί Jacques Delors η Επιτροπή λειτουργούσε ως η κυβέρνηση, ως η εκτελεστική εξουσία, της ΕΕ - εκεί που η Επιτροπή ήταν στο κέντρο λήψης των αποφάσεων της ΕΕ, από τότε που ξέσπασε η Κρίση κι άρχισαν οι δανειακές συμβάσεις με τις πτωχευμένες χώρες, πέρασαν τα Μνημόνια, και ιδρύθηκε το τοξικό EFSF, η "διαχείριση" της Κρίσης ξέφυγε από τα χέρια της Επιτροπής και πέρασε στο άτυπο αλλά ισχυρό δίπολο Μέρκελ-Σαρκοζύ, ή και Μερκοζύ χάριν συντομίας.
Εδώ και μήνες ο κ. Baroso πασχίζει να εισακούγεται, να συμμετέχει, να δίνει το παρόν σε μια ΕΕ και σε μία ευρωζώνη που τον αγνοεί επιδεικτικά. Σε αυτό το σκηνικό, η υιοθέτηση ενός σημαντικού μέρους της πρότασής μας από τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με γεμίζει φόβο. Από την μία μεριά, καλό είναι που η Επιτροπή, επί τέλους, λέει και κάποια σοβαρά πράγματα. Από την άλλη όμως, το ότι τα λέει για να αποκαταστήσει την δική της παρουσία είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο. Γιατί; Επειδή διατρέχουμε τον κίνδυνο οι Μερκοζύ να απορρίψουν τις προτάσεις αυτές όχι μόνο επειδή δεν αρέσουν στην γερμανική κυβέρνηση (κάτι το δεδομένο) αλλά και για έναν άλλον λόγο: Επειδή θέλουν να μειώσουν κι άλλο την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αν το σημαντικό εργαλείο των ομολόγων έκδοσης ΕΚΤ θυσιαστεί στον βωμό ενός τέτοιου ευτελούς παιγνίου μεταξύ Μερκοζύ και Baroso είμαστε άξιοι της μοίρας μας.
3. Η τριμερής Merkel-Sarkozy-Monti
Βρέθηκαν λοιπόν οι κ.κ. Merkel, Sarkozy και Monti για να δούνε τι θα κάνουν με το εκτροχιαζόμενο τραίνο (δείτε εδώ για ένα ανατριχιαστικά σχετικό αγγλικό ποίημα που ανακάλυψα πρόσφατα σε ένα κιτρινισμένο αντίτυπο του περιοδικού Punch - κάποτε τα φύλαγα!). Και τι αποφάσισαν; Αποφάσισαν ότι πρέπει να σφίξουν τα λουριά της δημοσιονομικής πειθαρχίας. Να εισαχθεί αυτοματοποιημένο σύστημα πειθάρχησης και τιμωρίας των ελλειμματικών χωρών.
Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να σοβαρολογούν. Ας εξηγηθώ: Πάρτε την Ισπανία. Μέχρι να ξεσπάσει η Κρίση όχι μόνο είχε χρέος μικρότερο, ως ποσοστό του ΑΕΠ, σε σχέση με την Γερμανία αλλά είχε και... πλεόνασμα στον κρατικό της προϋπολογισμό. Όταν ξέσπασε η Κρίση, η οικοδομική δραστηριότητα κατέρρευσε, η γενικότερη οικονομία μπήκε σε υφεσιακή διαδρομή, τα έσοδα του δημοσίου έπεσαν και, κάποια στιγμή, οι επενδυτές δάνειζαν την Ισπανική κυβέρνηση μόνο με απαγορευτικά επιτόκια. Τι λοιπόν θα πετύχαινε ένας αυτοματοποιημένος μηχανισμός πειθάρχησης και προστίμων αν είχε εγκαθιδρυθεί προ του 2008; Πριν ξεσπάσει η Κρίση δεν θα μπορούσε να έχει ενεργοποιηθεί, καθώς η Ισπανία ήταν χώρα-υπόδειγμα. Κι αφού ξέσπασε η Κρίση, τι θα έκαναν δηλαδή; Θα έβαζαν πρόστιμο στην υπό πτώχευση χώρα; Γιατί; Για να την σπρώξουν ακόμα βαθύτερα στην πτώχευση; Κι από που θα έβρισκε το ισπανικό κράτος τα χρήματα για να αποπληρώσει το πρόστιμο; Θα τα δανειζόταν από την... Γερμανία;
Για αυτό λέω ότι, προφανώς, δεν μπορεί οι σοβαρολογούν ότι αυτό ήταν το θέμα συζήτησης των τριών ηγετών. Τα θέματα ήταν άλλα. Απλώς δεν ήθελαν να μας τα ανακοινώσουν. Επιτρέψτε μου να σας πω ποιά ήταν: Πρώτον, το πρόβλημα με τις τράπεζες των οποίων τα δικά τους ομόλογα (των τραπεζών) λήγουν σωρηδόν τους επόμενους μήνες την ώρα που αδυνατούν να επαναχρηματοδοτήσουν το χρέος τους, πτωχευμένες ούσες. Δεύτερον, το πως θα διαχειριστούν πολιτικά μια ενδεχόμενη αποδοχή των ευρωομολόγων (βλ. πιο πάνω). Τρίτον, το τρόπο με τον οποίο θα απομακρυνθούν από την ανόητη 26η Οκτωβρίου κρατώντας τα προσχήματα που απαιτούν να μην φανεί τόσο σύντομα μετά τις θριαμβολογίες για την τελευταία συμφωνία ότι επρόκειτο για μια τρύπα στο νερό.
4. Οι ΗΠΑ και η αλλαγή κλίματος στην Βρετανία (όσον αφορά την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Κρίση)
Εδώ θέλω να σας μεταφέρω δύο πρόσφατες προσωπικές εμπειρίες. Μία από τις ΗΠΑ, όπου βρισκόμουν πρόσφατα, και μία από την Βρετανία.
Στις ΗΠΑ, και συγκεκριμένα στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, διοργανώθηκε από τον James Galbraith ένα συνέδριο για την Ευρωπαϊκή Κρίση, και συγκεκριμένα γύρω από την πρότασή μας (την από κοινού με τον Stuart Holland). Οι συμμετέχοντες ήταν Αμερικανοί και ευρωπαίοι οικονομολόγοι με χρόνια συμμετοχής σε τέτοιου είδους συζητήσεις. Πρέπει να σας πω ότι ποτέ μου δεν φανταζόμουν ότι το επίπεδο της συζήτησης, αλλά και της σύμπνοιας, θα ήταν τόσο μεγάλο. Η παρουσία των Αμερικανών συναδέλφων έδωσε άλλη πνοή συνεργασίας και συνεργατικότητας σε εμάς τους ευρωπαίους. Η παγκοσμιότητα της Κρίσης φάνηκε, η ευθύνη της Ευρώπης τονίστηκε και οι λύσεις ξάφνου φάνταζαν πολύ πιο εφικτές. Το θλιβερό ήταν ότι ένα τέτοιο συνέδριο δεν έχει γίνει στην Ευρώπη. Ίσως να μην μπορεί κιόλας να γίνει καθώς η ΕΕ (και όχι η Ελλάδα όπως πολλοί λένε) αποτελεί το τελευταίο προπύργιο της Σοβιετικής Ένωσης, από την άποψη ότι η μεγάλη πλειοψηφία opinion makers δεν τολμούν να ξεφύγουν από την επίσημη γραμμή του 'κόμματος' των Μερκοζύ. Χρειαζόταν να μεταφερθούμε ένα τσούρμο ευρωπαίοι στο Τέξας για να συνδιαλεχτούμε ως σκεπτόμενοι άνθρωποι. Όποιοι θέλετε να παρακολουθήσετε, κατόπιν εορτής, το εν λόγω συνέδριο, πατήστε εδώ.
Πέραν του συνεδρίου αυτού, σας μεταφέρω συζητήσεις με επίσημους και ημιεπίσημους Αμερικανούς αξιωματούχους (από την Fed και το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών): Είναι πανικοβλημένοι από τα τερτίπια της Ευρώπης. Γνωρίζουν ότι μια κατάρρευση του ευρώ είναι και πιθανότατη (εδώ που φτάσαμε) και εν δυνάμει καταστροφική για την παγκόσμια οικονομία. Εκφράστηκαν με ενθουσιασμό για τις λύσεις που συζητάμε εδώ στο protagon για μήνες και δήλωσαν ότι προσπαθούν να πιέσουν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και όποιον ευρωπαίο τους ακούει προς αυτή την κατεύθυνση. Όσον αφορά την Ελλάδα, ένιωσα ότι όλοι τους (ακόμα και οι άνθρωποι των αγορών) κρίνουν πλέον ότι η τιμωρία της Ελλάδας έχει φτάσει τα όρια του σαδισμού. Εξέφρασαν μάλιστα την χωρίς όρια συμπάθειά τους για τον χειμαζόμενο ελληνικό λαό τον οποίον θεωρούν θύμα της ανικανότητας της ΕΕ να κατανοήσει την ουσία της Κρίσης. Κάποιος μάλιστα υψηλότητα ιστάμενος μου είπε: "Αν θελήσετε να φύγετε από το ευρώ, θεωρώ ότι οι ΗΠΑ θα σας βοηθήσουν με πρακτικά μέσα - π.χ. εγγυήσεις swaps από την Fed μεταξύ δολαρίων και νέων δραχμών. Δεν θέλω να διαλυθεί το ευρώ, κάτι που όπως λες θα γίνει αν φύγει η Ελλάδα, αλλά αυτό που συμβαίνει στους Έλληνες δεν το αξίζετε ό,τι παρασπονδίες και να είχατε κάνει στο παρελθόν ως χώρα."
Κλείνω με μια ακόμα πιο πρόσφατη εμπειρία. Κάθε χρόνο, στο Λονδίνο, βραβεύονται οι καλύτεροι Βρετανοί δημοσιογράφοι από τους ξένους συναδέλφους τους. Κάτι σαν τα Όσκαρ της Βρετανικής Δημοσιογραφίας. Στο πλαίσιο αυτής της εορταστικής εκδήλωσης  (το Foreign Press Association 2011 Awards Night) οι διοργανωτές κάλεσαν δύο κεντρικούς ομιλητές οι οποίοι μίλησαν πριν αρχίσουν οι απονομές των βραβείων: Έναν γερμανό χρηματιστή και... τον υποφαινόμενο. Το μόνο που θα σας πω είναι ότι το κοινό, που απαρτιζόταν από τους καλύτερους Βρετανούς δημοσιογράφους εφημερίδων, τηλεόρασης, ραδιοφώνου και διαδικτύου, ήταν έτοιμο (όπως και στις ΗΠΑ) να αγκαλιάσουν την ελληνική οπτική, και αντίθετα, φάνηκαν να μην ανέχονται την γερμανική θέση του στυλ "αν θέλουν τα λεφτά μας πρέπει να κάνουν ό,τι τους λέμε". Το λέω αυτό επειδή έως πρόσφατα το κλίμα για την Ελλάδα και τους έλληνες στην Βρετανία (και δη σε δημοσιογραφικούς κύκλους) ήταν αποκαρδιωτικό. Η μεταφορά της Κρίσης στην καρδιά, στον πυρήνα της ΕΕ και της παγκόσμιας οικονομίας, άλλαξε το κλίμα. Κάτι είναι και αυτό. (Αν θέλετε να δείτε τι τους είπα,πατήστε εδώ. Είχα σκεφτεί να το μεταφράσω στα ελληνικά αλλά συνειδητοποίησα ότι, δυστυχώς, δεν μεταφράζεται.


ΠΗΓΗ http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.8emata&id=10506

Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2011

Γ. Βαρουφάκης- Ο αστόχαστος στόχος της νέας κυβέρνησης


Η νέα κυβέρνηση συστάθηκε με έναν και μόνο έναν σκοπό: την επιβεβαίωση της Συμφωνίας των Βρυξελλών (της 26ης Οκτωβρίου) από μία ευρεία πλειοψηφία του ελληνικού λαού (ή τουλάχιστον των πολιτικών δυνάμεων που τον εκπροσωπούν) και την εφαρμογή μιας δέσμης μέτρων που αυτή η Συμφωνία απαιτεί από την ελληνική κυβέρνηση. Αυτό δεν αποτελεί ερμηνεία δική μου αλλά προγραμματικό στόχο της νέας κυβέρνησης και απαίτηση των ευρωπαίων εταίρων μας (σύμφωνα με τα δικά τους λεγόμενα).
Δεν υπάρχουν ελληνίδες, έλληνες, ακόμα και απλοί φιλέλληνες που να μην εύχονται στην νέα κυβέρνηση να σταματήσει τον εκτροχιασμό της χώρας και να συνεισφέρει στην συγκράτηση της αντίστοιχης κατάρρευσης της ευρωζώνης. Πέραν βέβαια των ευχών, είναι φυσιολογικό όλοι μας να αγωνιούμε για το μέλλον. Κάπου εδώ όμως οι αγωνίες μας διίστανται.
Οι περισσότεροι σχολιαστές του "σοβαρού" ελληνικού τύπου (συμπεριλαμβανομένων και των περισσότερων συνδαιτυμόνων μου εδώ στο protagon) αγωνιούν για το κατά πόσο η νέα κυβέρνηση θα καταφέρει να κάμψει τις εσωτερικές αντιστάσεις και να εφαρμόσει τα μέτρα που προβλέπονται από την Συμφωνία των Βρυξελλών. Θεωρούν δεδομένο ότι, αν το πετύχει, η κατρακύλα θα σταματήσει, η Ελλάδα μπορεί και να "σωθεί" και (στον βαθμό που κι οι υπόλοιποι ευρωπαίοι καταφέρουν να ακολουθήσουν τις επιταγές της Συμφωνίας των Βρυξελλών) να βοηθήσει το ευρώ να ανανήψει. 
Μακάρι να μοιραζόμουν αυτή την αγωνία. Μακάρι να πίστευα κι εγώ ότι, αν απλώς ανασκουμπωθούμε ως έθνος και ως άτομα και αν καταφέρουμε να  κάνουμε αυτά τα οποία ζητά από εμάς η Συμφωνία των Βρυξελλών, θα αρχίσει να τρεμοπαίζει, δειλά στην αρχή, το φως στο τέλος του τούνελ. Δεν το πιστεύω όμως. Δυστυχώς. Και δεν το πιστεύω επειδή κρίνω πως η Συμφωνία των Βρυξελλών, μαζί και με την αμέσως προηγούμενη Συμφωνία της 21ης Ιουλίου, θα καταγραφούν στην Ευρωπαϊκή ιστορία ως τα θανάσιμα αυτο-γκολ που οδήγησαν το ευρώ στην τελική ήττα.
Την επομένη της 21ης Ιουλίου, εδώ στο protagon, εν μέσω πανηγυρισμών για την νέα "διάσωση" της χώραςείχα γράψει: "... σε δύο ή τρεις μήνες η ΕΕ θα πρέπει να συνάψει μια αντίστοιχη συμφωνία για τις Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία κλπ. Αυτού του είδους τα μέτρα θα είναι τότε απαγορευτικά ακριβά (για όλες αυτές τις χώρες). Οι κερδοσκόποι το γνωρίζουν και μας την έχουν στημένη στην γωνία. Δεν θα αργήσουν να χτυπήσουν. Και τότε ίσως είναι πολύ αργά να συνειδητοποιήσουν οι ηγέτες μας το τεράστιο κόστος της άρνησης της ανάγκης για μια συστημική λύση."
Πράγματι, μερικούς μήνες αργότερα, το βράδυ της 26ης Οκτωβρίου, την νύχτα που οι ηγέτες μας (με προεξάρχοντες την κα Μέρκελ, τον κ. Σαρκοζύ και τον κ. Νταλλάρα) "μαγείρευαν" την νέα Συμφωνία των Βρυξελλών, στην βάση των πληροφοριών που είχα για το περιεχόμενο της Συφωνίας, και πάλι εδώ στο protagon, έγραφα ότι επρόκειτο όχι απλά για μια ακόμα αποτυχημένη Σύνοδο Κορυφής αλλά για μία Σύνοδο που θα κατέληγε σε Συμφωνία η οποία θα αποδειχθεί "ακόμα ένα καρφί στο φέρετρο του ευρω-συστήματος". Λίγες μέρες αργότερα εξηγούσα το γιατί αυτή η συμφωνία αυτή δεν υπήρχε περίπτωση να βοηθήσει την Ιταλία, τις τράπεζες ή την Ελλάδα και, συνεπώς, θα συνεισέφερε τα μέγιστα στην κατασκευή του φέρετρου στο οποίο θα ενταφιαστεί το ευρώ και, μαζί του, η ιδέα της ευρωπαϊκής ενότητας, ολοκλήρωσης, πείτε το όπως θέλετε. Σήμερα, μόλις τώρα, ολοκλήρωσα (εδώ στην Νέα Υόρκη από όπου σας γράφω) ένα αρκετά μακροσκελές κείμενο με το οποίο εξηγώ πολύ αναλυτικότερα γιατί η Συμφωνία των Βρυξελλών, πράγματι, εντείνει την Κρίση (όπως ήδη φαίνεται από τις εξελίξεις στο μέτωπο του χρέους σημαντικών χωρών του ευρωπαϊκού πυρήνα όπως η Ιταλία, το Βέλγιο, η Γαλλία). Γιατί πρόκειται για μια Συμφωνία Δηλητηριώδη. [Το κείμενο αυτό γράφτηκε ως βάση συζήτησης που θα λάβει χώρα αύριο το απόγευμα εδώ, στην Νέα Υόρκη, σε σημαντικό δημόσιο. ομοσπονδιακό, οργανισμό. Για αυτό τον λόγο δεν έχω προλάβει να το μεταφράσω στα ελληνικά. Συγχωρέστε με παρακαλώ.]
Άλλη μια φορά τονίζω ότι εύχομαι να έχω άδικο. Να αποδειχθεί εσφαλμένη η ανάλυσή μου. Πολύ φοβάμαι όμως ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί. Όπερ μεθερμηνευόμενο, φοβάμαι πως το όλο σκεπτικό, όλο το raison d' etre της νέας κυβέρνησης χτίζεται σε μια κινούμενη άμμο. Αν όντως η Συμφωνία των Βρυξελλών, όπως ισχυρίζομαι στο κείμενο αυτό, (α) εγγυάται την επ' άπειρον αναβολή κεφαλαιοποίησης των τραπεζών της ευρωζώνης όλης, (β) αφήνει την Ελλάδα εντελώς ανοχύρωτη μπροστά στην ύφεση και στο χρέος, (γ) δυναμιτίζει το χρέος της Ιταλίας και της Ισπανίας, και (δ) υπονομεύει την αξιοπιστία της ευρωζώνης με τα τερτίπια που προβλέπει όσον αφορά το EFSF, τότε ποιος ο ρόλος μιας κυβέρνησης της οποίας το Α και το Ω δεν είναι άλλο από την εφαρμογή των όρων αυτής της Συμφωνίας;
Κλείνοντας, την άποψή μου για τον κ. Παπαδήμο την έχω καταθέσει εδώ πριν από έναν χρόνο. Δεν έχει σημασία. Είμαι διατεθειμένος να δεχθώ ότι οι άνθρωποι μπορούν να ξεπεράσουν τον εαυτό τους όταν η ιστορία τους αναθέτει νέες, κρίσιμες, εθνικές αποστολές. Να κάνουν την προσωπική τους υπέρβαση. Είμαι, ακόμα, έτοιμος να ξεχάσω την πεισματώδη αντίρρηση του κ. Παπαδήμου στην (απαραίτητη από διετίας) αναδιάρθρωση του ελληνικού δημόσιου χρέους, την οποία τώρα, σε μια έξαρση της ιστορικής ειρωνείας, καλείται να διαχειριστεί από την θέση του πρωθυπουργού της χώρας. Του εύχομαι λοιπόν καλή επιτυχία. Δυστυχώς όμως η κυβέρνησή του καλείται να πετύχει στόχους που δεν είναι μόνο αδύνατον να επιτευχθούν αλλά στόχους δηλητηριώδεις τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη. Πολύ φοβάμαι ότι ο κ. Παπαδήμος παγιδεύτηκε στον τραγικό ρόλο του συντονιστή κυβερνητικής προσπάθειας που στοχεύει στο να εφαρμοστεί μια ευρωπαϊκή Συμφωνία η οποία έχει καταργηθεί ήδη στην πράξη και η οποία υπονομεύει το ευρω. (*)
(*) Ακριβώς όπως η Συμφωνία της 21ης Ιουλίου καταργήθηκε λίγες μέρες μετά την θριαμβευτική υπογραφή της.
ένα άρθρο των πρωταγωνιστών